plzh-CNenruuk

Słownik

Ewapotranspiracja

Ewapotranspiracja określa całokształt procesów związanych z odpływem do atmosfery wody parującej z powierzchni gleby (ewaporacja) pokrytej roślinnością (transpiracja). Na wielkość ewapotranspiracji wpływają czynniki meteorologiczne (m.in. temperatura i wilgotność powietrza, radiacja słoneczna, prędkość wiatru), glebowe (m.in. skład mechaniczny, wilgotność) oraz roślinne (m.in. gatunek, faza rozwojowa, zwartość łanu).
Rzeczywistą wartość ewapotranspiracji (dla danej rośliny uprawnej) szacuje się poprzez pomiar tzw. ewapotranspiracji wskaźnikowej (ETo), która określa zdolność atmosfery do wywołania parowania wody z powierzchni pokrytej roślinami niezależnie od ich rodzaju i poziomu uwilgotnienia gleby. Oddziaływanie szaty roślinnej na proces parowania jest określane za pomocą tzw. współczynników roślinnych (k). Wartość tych współczynników jest charakterystyczna dla określonego gatunku i zmienia się w poszczególnych fazach rozwojowych rośliny w okresie wegetacyjnym. Do wyznaczania wielkości ewapotranspiracji wskaźnikowej opracowano szereg modeli matematycznych (np. wzór Grabarczyka, Hargreavesa, Penmana-Monteitha). Rozwój elektroniki pozwolił na wprowadzenie do praktyki stacji meteorologicznych, które automatycznie obliczają wartość ETo na podstawie mierzonych parametrów meteorologicznych. Ewapotranspirację rzeczywistą (aktualną) danego gatunku rośliny uprawnej rosnącej w warunkach optymalnego zaopatrzenia w wodę (Ec) oblicza się mnożąc wartość ewapotranspiracji wskaźnikowej (ETo) przez współczynnik roślinny (k).